Ήθη και έθιμα της πρωτοχρονιάς στην Ελλάδα

Η Πρωτοχρονιά γιορτάζεται σ’ όλο τον κόσμο με μεγαλοπρέπεια, λαμπρότητα και με διάφορες εκδηλώσεις. Κατά την ημέρα αυτή γίνεται ανταλλαγή επισκέψεων και δώρων και επικρατούν διάφορα έθιμα, όπως της βασιλόπιτας κ.ά., τα οποία μας κληροδότησαν οι Βυζαντινοί πρόγονοί μας, γιατί, σύμφωνα με τις πληροφορίες των αρχαίων συγγραφέων, ούτε οι Έλληνες ούτε οι Ρωμαίοι γιόρταζαν την πρώτη μέρα του χρόνου. Οι δύο αυτοί λαοί που εκπροσωπούν τον αρχαίο κόσμο, συνήθιζαν να γιορτάζουν την πρώτη ημέρα κάθε μηνός. Οι περισσότερες μάλιστα ελληνικές πόλεις δε συμφωνούσαν ούτε ως προς την αρχή του χρόνου.

Τα κάλαντα ως έθιμο και ο συμβολισμός του πιο διάσημου πίνακα του Νικηφόρου Λύτρα

Τα Κάλαντα αποτελούν δημοτικά ευχητικά και εγκωμιαστικά τραγούδια που ψάλλονται εθιμικά κατ΄ έτος κυρίως την παραμονή μεγάλων θρησκευτικών εορτών όπως των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς (Αγ. Βασιλείου), των Θεοφανείων, ακόμη και των Βαΐων (ή του Λαζάρου), με εξαίρεση εκείνων της Μεγάλης Παρασκευής που είναι κατανυκτικά. Κύρια παραδοσιακά μουσικά όργανα που συνοδεύουν τα κάλαντα είναι το τρίγωνο, το λαούτο, το νταούλι η τσαμπούνα, η φλογέρα κ.ά.

Συμβολισμός

Με την έννοια που τον μεταχειρίζονται οι ιστορικοί της λογοτεχνίας, […] ο όρος συμβολιστικό κίνημα αφορά συγκεκριμένα μια ομάδα Γάλλων συγγραφέων που ξεκίνησε με τον Charles Baudelaire (Τα άνθη του κακού [Les Fleurs du mal, 1857]) και κατόπιν συμπεριέλαβε άλλους ποιητές, όπως ο Arthur Rimbaud, ο Paul Verlaine, ο Stéphane Mallarmé και ο Paul Valéry. Ο Baudelaire στήριξε το συμβολικό τρόπο των ποιημάτων του εν μέρει στο παράδειγμα του Αμερικανού Edgar Allan Poe, αλλά κυρίως στην παλαιότατη πίστη στις ανταποκρίσεις (correspondences) — το δόγμα που πρέσβευε ότι υπάρχουν εγγενείς και συστηματικές αντιστοιχίες ανάμεσα στον ανθρώπινο ψυχισμό και στον εξωτερικό κόσμο, όπως και ανάμεσα στο φυσικό και στον πνευματικό κόσμο. Ο Baudelaire διατύπωσε το δόγμα αυτό ως εξής: «Τα πάντα, μορφή, κίνηση, αριθμός, χρώμα, άρωμα στον πνευματικό όσο και στο φυσικό κόσμο, είναι μεστά σημασίας, αμοιβαία, αντίστροφα, αντίστοιχα». Οι τεχνικές των Γάλλων συμβολιστών (Symbolists), οι οποίοι καλλιέργησαν μια τάξη ιδιωτικών συμβόλων σε μια ποίηση που τη χαρακτηρίζει ο πλούτος των υπαινιγμών και όχι η σαφήνεια της σημασίας, άσκησαν τεράστια επίδραση σε όλη την Ευρώπη, και (ιδίως από τη δεκαετία του 1890 και μετά) στην Αγγλία και στην Αμερική.

Παρνασσισμός

[…] Ωριμασμένη στις ανησυχίες και τις ταλαντεύσεις της προηγούμενης δεκαετίας, η νέα γενιά εισάγει κάτι θετικό και καινούριο. Η στάση της είναι πρώτα πρώτα σαφώς αντιρομαντική· κατηγορεί το στόμφο, το ρητορισμό και τον ψευτοηρωισμό του τελευταίου ρομαντισμού, και επιζητεί την απλότητα στην έκφραση, καθώς και το οικείο, ακόμη και το καθημερινό, στο θέμα, φέρνοντας έτσι μια καινούρια τάξη, ένα καινούριο μέτρο απέναντι στο χωρίς έλεγχο συναίσθημα των ρομαντικών. Στη στάση της αυτή οδηγό είχε τα νέα ποιητικά ρεύματα στη δυτική Ευρώπη, κυρίως τους γάλλους Παρνασσιακούς — και από αυτούς περισσότερο τους ελάσσονες, τον Sully Prudhomme ή τον François Coppée. Από τους ίδιους δασκάλους προερχόταν και το δίδαγμα για την επιμέλεια της μορφής του στίχου, κάτι που το είχαν παραμελήσει οι ρομαντικοί. Ιδιαίτεροι ρυθμικοί και μελωδικοί συνδυασμοί, στροφικά συμπλέγματα έντεχνα δουλεμένα, ακόμη και το σονέτο ξαναγύριζε έτσι στις συνήθειες της ποιητικής πράξης. Και τελευταίο, αλλά και το πιο σημαντικό: μαζί με το ρομαντισμό αποκήρυτταν οι νέοι ποιητές και την καθαρεύουσα· μαζί με την οικειότητα του θέματος κυριαρχούσε και η δημοτική στην ποίηση· η καθαρεύουσα δεν ήταν πια ανεκτή.

Ο Δίολκος της αρχαίας Κορίνθου video

Λιθόστρωτος δρόμος που χρησιμοποιούταν για την από ξηράς μεταφορά πλοίων, πάνω σε τροχοφόρο όχημα ("Ολκός νεών") από τον Σαρωνικό στον Κορινθιακό κόλπο και αντιστρόφως.