Η Οικονομία πριν από το Νόμισμα

Πρώτο μέλημα του ανθρώπου ήταν η εξεύρεση αγαθών για την επιβίωσή του. Οι πρώτες κοινωνίες στηρίζονταν στην αυτονομία της παραγωγής. Αρχαίοι συγγραφείς και φιλόσοφοι θεωρούν ευτυχή τον άνθρωπο που παράγει μόνος του ότι χρειάζεται. Η έννοια της οικονομίας ήταν συνώνυμη με αυτήν του οίκου και σκοπός μιας πόλης ήταν η αυτάρκεια (Αριστοτέλης). Με την πάροδο των ετών ο άνθρωπος συνειδητοποίησε πως ο καταμερισμός της εργασίας ήταν πιο αποδοτικός, καθώς παραγόταν πλεόνασμα που μπορούσε να ανταλλαχθεί με άλλα προϊόντα. Έτσι γεννήθηκε το εμπόριο. Στην αρχή γινόταν με ανταλλαγή προϊόντων «αντιπραγματισμός». Η αξία ενός προϊόντος καθοριζόταν από τη χρησιμότητα και τη σπανιότητά του. Η συγκριτική αξία καθοριζόταν από το κύριο προϊόν κάθε χώρου.

Η θρησκεία των αρχαίων Ελλήνων

Οι Αρχαίοι πίστευαν πως αρχικά υπήρχε ένας θεός, δημιουργός του κόσμου. Η σκέψη αυτή διαφαίνεται στις κοσμογονικές και θεογονικές θεωρήσεις τους, που συνδέονταν μεταξύ τους και συνδυάζουν τον ποιητικό μύθο με την παρατήρηση και το διαλογισμό. Οι θεογονικοί μύθοι αναφέρονται στην καταγωγή και ιστορία των θεών ενώ οι κοσμογονικοί προσπαθούν να ερμηνεύσουν τη δημιουργία του κόσμου. Από τον 6ο αι. και μετά, οι Έλληνες άρχισαν να αναζητούν λογικές αιτίες για κάθε τι. Οι απόψεις είναι ποικίλες από εποχή σε εποχή. Όταν ανακάλυψαν την ορθολογική συμμετρία του σύμπαντος (με πρώτο τον Πυθαγόρα που αποκάλεσε το σύμπαν, κόσμο) εμπνεύστηκαν μια θρησκευτική λατρεία και μακαριότητα. Διαπίστωσαν επίσης πως αντίθετα με τον ουράνιο, ο ανθρώπινος κόσμος φθείρεται. Η αντίθεση αυτή προβάλλει μια τραγική διάσταση. Στη συμμετρία και τάξη του ουράνιου θόλου αντιτίθεται  ένας γήινος κόσμος που απειλείται διαρκώς από το χάος. Τα άστρα δεν παραβιάζουν ποτέ το δίκαιο, ο άνθρωπος όμως κινδυνεύει από διάφορες δυνάμεις. Η ύβρις, είναι μια από αυτές  που ωθεί σε συμπεριφορές έξω από το όριο και προκαλεί τη μήνιν των θεών.

Η θέση της γυναίκας στην πολιτική κοινότητα

Η θέση της γυναίκας ήταν από νομική, κοινωνική και πολιτική πλευρά σημαντικά υποβαθμισμένη. Δεν ανήκε στην πολιτική κοινότητα και συνεπώς δε συμμετείχε στα κοινά. Η μόνη ανάμειξή της στα πολιτικά δρώμενα ήταν η παρουσίαση της νύφης στη φρατρία του γαμπρού, μέσω της οποίας αναγνωριζόταν ως θυγατέρα αθηναίου πολίτη. Δεν γράφονταν στους καταλόγους των πολιτών και δεν θεωρούνταν πολίτες, αλλά αστές. Η γυναίκα δεν ασκούσε καμία πολιτική δραστηριότητα και απουσίαζε από την πολιτική ζωή. Όσον αφορά στη νομική θέση της, είχε πλήρη έλλειψη δικαιοπρακτικής ικανότητας (δεν μπορούσε να υπογράψει συμβόλαια και να παραστεί στα δικαστήρια, ούτε κατείχε γη, ακίνητα και άλλα κινητά πράγματα). Έτσι, στην πόλη την εκπροσωπούσε κάποιος άντρας, συγκεκριμένα ο πατέρας της, και αν είχε πεθάνει και ήταν ανύπαντρη, ο μεγαλύτερος αδελφός της, ενώ εάν ήταν παντρεμένη, ο άντρας της και αν ήταν χήρα, ο μεγαλύτερος γιος της. Στην κοινωνική ζωή ήταν λιγότερο αποκλεισμένη. Συμμετείχε στις κυριότερες θρησκευτικές γιορτές και τελετές (σε επίπεδο πόλης, οικογένειας, φρατρίας και φυλής). Σημαντικό ρόλο έπαιζε στα Θεσμοφόρια που ήταν μια γιορτή αφιερωμένη στην παντρεμένη γυναίκα, με την οποία τιμούνταν οι θεές της γονιμότητας.

Φρατρίες, Φυλές, Δήμοι

Φρατρίες, Φυλές, Δήμοι 

Οι φρατρίες, γνωστές από την αρχαϊκή εποχή, προέκυψαν από τη συνένωση συγγενικών γενών. Τα μέλη των γενών ονομάζονταν γενήτες και συνδέονταν μεταξύ τους με συγγενικούς δεσμούς. Πολλές φρατρίες μαζί αποτέλεσαν αργότερα τις πρώτες φυλές. Στην κλασική Αθήνα η φρατρία λειτουργούσε κυρίως ως ένα θρησκευτικό σωματείο (όπως η σημερινή ενορία), αλλά μερικές λειτουργίες της είχαν σημαντικό πολιτικό περιεχόμενο. Η κυριότερη ήταν η τελετή εγγραφής των νεογέννητων παιδιών. Διέθετε το δικό της ιερό, λάτρευε τις δικές της θεότητες, είχε το δικό της αρχηγό (φρατρίαρχο) και δικαίωμα να κατέχει ακίνητη περιουσία. Κάθε χρόνο οι φρατρίες γιόρταζαν από κοινού τα Απατούρια, γιορτή αφιερωμένη στο Φράτριο Δία και στη Φρατρία Αθηνά.