Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Translate

Κυριακή 30 Αυγούστου 2020

Δυο θέσεις για την απόκτηση της ευδαιμονίας

 


 Η Ευδαιμονία αποτελούσε τον θεμέλιο λίθο της αριστοτελικής ηθικής και ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με την έννοια του τέλους, του σκοπού. Η σχέση ευδαιμονίας και τέλους έχει ως εξής: Αν ορίζουμε ως αγαθό αυτό που κάθε φορά επιδιώκουμε με τις πράξεις μας τότε η ανθρώπινη δραστηριότητα κατακερματίζεται σ’ ένα σύνολο διαφορετικών μεταξύ τους στόχων. Ωστόσο κάθε επιμέρους στόχος αποτελεί απλά ένα ενδιάμεσο στάδιο για την επίτευξη περαιτέρω σκοπών (σπέρνω για να θερίσω, για να έχω καλή σοδειά, καλό κέρδος, καλή επιβίωση κλπ.). Η χρονική διάσταση στον συνδυασμό των εννοιών τέλους και αυτάρκειας: Εάν η ευδαιμονία είναι τέλος αύταρκες, τότε θα πρέπει να αφορά το σύνολο του ανθρώπινου βίου, κι όχι μια ορισμένη περίοδο της ζωής του καθενός. Ευδαιμονία μπορεί να υπάρξει μόνο στην προοπτική του «βίου τελείου»: Έτσι δεν κινδυνεύει να παρεννοηθεί (η ευδαιμονία) ως κάτι που έρχεται και χάνεται, όπως οποιαδήποτε άλλη ιδιότητα του ανθρώπου που ενεργεί. Ωστόσο η ταύτιση ευδαιμονίας και ολότητας βίου δεν σημαίνει ότι κάποιος γίνεται ευδαίμων μόνο τη στιγμή του θανάτου αλλά ότι πρέπει να αντιμετωπίζει την ηθική του ποιότητα υπό την προοπτική της διάρκειας και της συνέχειας.

Κυριακή 23 Αυγούστου 2020

Τα Μέρη του Αρχαίου Ελληνικού Θεάτρου και η Εξέλιξή τους

 

Τα κύρια μέρη του αρχαίου Ελληνικού θεάτρου ήταν:

Η σκηνή,
Η ορχήστρα και
Το κοίλον, με τα ακόλουθα επιμέρους μέρη:

Η σκηνή: Ορθογώνιο, μακρόστενο κτήριο, που προστέθηκε κατά τον 5ο αιώνα.π.Χ. στην περιφέρεια της ορχήστρας απέναντι από το κοίλον. Στην αρχή ήταν ισόγεια και χρησιμοποιούταν μόνο ως αποδυτήρια, όπως τα σημερινά παρασκήνια.

Το προσκήνιο: Μια στοά με κίονες μπροστά από τη σκηνή. Ανάμεσα στα διαστήματα των κιόνων βρίσκονταν θυρώματα και ζωγραφικοί πίνακες (τα σκηνικά). Τα θυρώματα του προσκηνίου απέδιδαν τρεις πύλες, από τις οποίες έβγαιναν οι υποκριτές. Το προσκήνιο ήταν αρχικά πτυσσόμενο, πιθανώς ξύλινο.\

Τα παρασκήνια: Τα δύο άκρα της σκηνής που προεξέχουν δίνοντάς της σχήμα Π στην κάτοψη.

Οι πάροδοι: Οι διάδρομοι δεξιά και αριστερά από τη σκηνή που οδηγούν στην ορχήστρα. Συνήθως σκεπάζονταν με αψίδες.

Η ορχήστρα: Η ημικυκλική (ή κυκλική, π.χ. Επίδαυρος) πλατεία στο κέντρο του θεάτρου. Συνήθως πλακόστρωτη. Εκεί δρούσε ο χορός.

Η θυμέλη: Ο βωμός του Διονύσου στο κέντρο της ορχήστρας.

Ο εύριπος: Αγωγός απορροής των υδάτων στην περιφέρεια της ορχήστρας από το μέρος του κοίλου.



Το κοίλον: Όλος ο αμφιθεατρικός χώρος (με τα εδώλια, τις σκάλες και τα διαζώματα) γύρω από την ορχήστρα όπου κάθονταν οι θεατές.

Οι αναλημματικοί τοίχοι: Οι τοίχοι στήριξης του εδάφους στα άκρα του κοίλου.

Οι αντηρίδες: Πυργοειδείς τοίχοι κάθετοι προς τους αναλημματικούς που χρησιμεύουν στην καλύτερη στήριξή τους.

Τα διαζώματα: Οριζόντιοι διάδρομοι που χωρίζουν τις θέσεις των θεατών σε οριζόντιες ζώνες.

Οι σκάλες: Κλιμακωτοί εγκάρσιοι διάδρομοι για την πρόσβαση των θεατών στις θέσεις τους.

Οι κερκίδες: Ομάδες καθισμάτων σε σφηνοειδή τμήματα που δημιουργούνται από τον χωρισμό των ζωνών με τις σκάλες.

Τα εδώλια: Τα καθίσματα, οι θέσεις των θεατών.

Η προεδρία: Η πρώτη σειρά των καθισμάτων όπου κάθονταν οι επίσημοι.

Oι πρώτες παραστάσεις στην Αγορά της Αθήνας δίνονταν με κατασκευή ικριωμάτων (ίκριων). Σταδιακά το θέατρο αποκτά την μορφή του, συντιθέμενο απ τρία διακριτά μέρη, το κοίλο, την ορχήστρα και την σκηνή. H αναζήτηση χώρων καλής ακουστικής οδήγησε, σε πλαγιές λόφων. Συχνά γινόταν συμπλήρωση χωμάτων, ακόμη και πλήρης επίχωση (Δίο, Mαντίνεια).
 

Κυριακή 16 Αυγούστου 2020

Η αρχαία ελληνική πόλη ως πολιτικός οργανισμός

Το πολιτικό στοιχείο ήταν αυτό που υπερίσχυε όλων των άλλων, ήταν καθημερινή δραστηριότητα και υπόθεση όλων των πολιτών. Ο άνθρωπος ως πολιτικό όν ολοκληρώνεται μέσα στην πόλη και αυτή με τη σειρά της έχει προτεραιότητα έναντι του πολίτη. Προηγείται του πολίτη, ωστόσο ο πολίτης είναι ο μοναδικός φορέας των πολιτικών δικαιωμάτων. Το μέγεθος και η ποιότητα της πολιτικής συμμετοχής και πολιτικής έκφρασης διαφέρουν ανάλογα το πολίτευμα, υπηρετούν όμως τον ίδιο οργανισμό, την ίδια πολιτική κοινωνία, την πόλη. Η συμμετοχή των πολιτών στα συλλογικά όργανα είναι πρώτα προς όφελος της πόλης και μετά προς δικό τους όφελος. Ο πολίτης προτάσσει το συμφέρον της πόλης στο δικό του συμφέρον, γιατί η ελεύθερη και αυτόνομη ύπαρξή του είναι άμεσα συνδεδεμένη με αυτή της πόλης.

Οι πολίτες είχαν ανεπτυγμένο το αίσθημα της συλλογικής συνείδησης. Ήταν μια σχέση που στηριζόταν στην ταύτιση της πόλης και των πολιτών, κυβερνώντων και κυβερνωμένων και όχι στη σχέση κυβερνώντων και υποτελών. Αυτή η ταύτιση ίσχυσε ως καθοδηγητική ιδέα σε όλα τα πολιτεύματα, ήταν σχεδόν ολοκληρωτική και περιόριζε ακόμα και την προσωπική ζωή των πολιτών, η οποία εξελισσόταν στην Αγορά, στη Συνέλευση των πολιτών, στις τελετές και στους αγώνες.
 

Κυριακή 9 Αυγούστου 2020

Η θρησκευτικότητα των Βυζαντινών

Η τάση προς τον μοναχισμό αποτελούσε κύριο χαρακτηριστικό του Βυζαντινού ανθρώπου. Τα γυναικεία και ανδρικά μοναστήρια ήταν γεμάτα. Πολλοί ήταν και αυτοί που μετά από μια έντονη και δραστήρια ζωή πήγαιναν να μονάσουν. Μια άλλη χαρακτηριστική έκφραση της θρησκευτικότητας των Βυζαντινών ήταν η λατρεία των ιερών λειψάνων (την οποία κληρονόμησαν από τους πρώτους χριστιανούς) Αρχικά η λατρεία περιελάμβανε τα λείψανα μαρτύρων την ημέρα της μνήμης του μάρτυρα. Από τα τέλη του 4ου αι. παρατηρείται έξαρση στη λατρεία των λειψάνων. Η Αγία Ελένη, μητέρα του Μ. Κων/νου, στάθηκε πρωτοπόρος αυτής της τάσης: από την εποχή που ανακάλυψε τον Σταυρό του Μαρτυρίου στους Αγίους Τόπους, έστειλε ένα κομμάτι του στην Κων/πολη, ενώ το άλλο παρέμεινε στην Ιερουσαλήμ. Στα τέλη του 4ου αι. κομμάτια του Τίμιου Σταυρού κυκλοφορούσαν παντού στην αυτοκρατορία. 
 

Κυριακή 2 Αυγούστου 2020

Το περιεχόμενο και η φιλοσοφική υπόδειξη της θεωρίας της ανάμνησης

Η γνώση που έχει η ψυχή μας πριν κατοικίσει στο σώμα μας, είναι αυτή που μας επιτρέπει να βρίσκουμε τις σωστές απαντήσεις. Η ανακάλυψη είναι ένα είδος αναγνώρισης και συνεπώς προϋποθέτει προηγούμενη γνώση (προϋπάρχει στην ψυχή). Η ανακάλυψη είναι στην πραγματικότητα αναγνώριση. Δεν είναι σίγουρο αν ο Πλάτων αποδέχεται τη μυθική πλευρά της θεωρίας της ανάμνησης, αλλά αποδέχεται τη φιλοσοφική της υπόδειξη. Έτσι μας παρουσιάζει τις συνθήκες κάτω από τις οποίες η ψυχή ευαισθητοποιείται μέσω της φιλοσοφικής πράξης του Σωκράτη. Υπάρχει μεταφυσική συγγένεια ανάμεσα σε εμάς και τη φύση με γνωσιολογικές επιπτώσεις. Λόγω αυτής της συγγένειας μπορούμε να αναγνωρίζουμε την αλήθεια όταν τη συναντάμε κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες, όπως κατά τη διάρκεια του σωκρατικού ελέγχου. Για να αναγνωρίσει η ψυχή την αλήθεια, θα πρέπει να ευαισθητοποιηθεί. Επειδή όμως δεν γνωρίζει αυτά τα οποία νομίζει ότι γνωρίζει, εισέρχεται και σε γνωσιολογική ετοιμότητα. Ο Πλάτωνας δεν ισχυρίζεται ότι πρέπει να υπάρχει πάντα κάποιος Σωκράτης.