Ρήγας Βελεστιλνής

Ρήγας Βελεστιλνής 

1757- 1798

«Ὅποιος ἐλεύθερα συλλογᾶται, συλλογᾶται καλά».
Ὁ Ρήγας Βελεστινλῆς γεννήθηκε τὸ 1757 στὸ Βελεστίνο τῆς Τουρκοκρατούμενης Θεσσαλίας. Ἡ πνευματική του προσφορὰ καὶ ὁ μαρτυρικός του θάνατος τὸν ἀνέδειξαν σὲ μία πρόδρομη μορφὴ τοῦ πνευματικοῦ κινήματος τοῦ Νεοελληνικοῦ Διαφωτισμοῦ καθὼς ἐπίσης καὶ σὲ πρώιμο ἐθνομάρτυρα ποὺ ἐνέπνευσε τὸν πόθο γιὰ ἐλευθερία στὸν ἑλληνικὸ λαό. Ὁ Ρήγας «εὐτύχησε» νὰ γεννηθεῖ στὸ γεωγραφικὸ χῶρο τῆς Θεσσαλίας σὲ μία ἱστορικὴ περίοδο (μέσα 18ου) ὅπου μεγάλοι δάσκαλοι ἐργάζονταν μὲ ζῆλο κυρίως στὴν περιοχὴ τοῦ Πηλίου (Ζαγορά). Ἂν ἡ πατρίδα του τοῦ ἔδωσε ἁπλῶς τὸ ἔναυσμα γιὰ τὴ συνέχιση μίας ἐξαιρετικῆς πνευματικῆς πορείας, ἡ Κωνσταντινούπολη καὶ τὸ Βουκουρέστι ἀποτέλεσαν τοὺς ἑπόμενους σταθμοὺς τῆς πορείας. Ἐκεῖ ὁ Ρήγας θὰ κατορθώσει νὰ διαμορφωθεῖ πολιτικὰ καὶ νὰ σταδιοδρομήσει ὡς «γραμματικός» στὶς Παραδουνάβιες Ἡγεμονίες.

Ο Πυθαγόρας και οι πυθαγόρειοι

Το νέο στοιχείο που φέρνει ο Πυθαγόρας στην ελληνική σκέψη είναι η σύλληψη της φιλοσοφίας ως τρόπου ζωής. Η φιλοσοφική μύηση δεν είναι απλώς εισαγωγή σε ένα θεωρητικό σύστημα, είναι ολοκληρωτική ψυχική μεταστροφή, στράτευση σε έναν νέο τρόπο ζωής. Στη διδασκαλία του Πυθαγόρα η έμφαση δίνεται στο βιωματικό στοιχείο και όχι στο γνωστικό. Γι᾽ αυτό η φιλοσοφία δεν μπορεί να καλλιεργηθεί σε απομόνωση: απαιτεί την ένταξη σε μια ομάδα ομοϊδεατών και ὁμακόων (που ακούν τα ίδια διδάγματα), σε μια αδελφότητα με αυστηρή ιεραρχία και κοινοκτημοσύνη αγαθών, όπου δεσπόζει η μορφή του δασκάλου και μύστη. Η κοινότητα των Πυθαγορείων είναι κλειστή: ο κανόνας της σιωπής προστατεύει τα κοινά δόγματα από τα βέβηλα αφτιά των αμύητων. Σιωπή επιβάλλεται και στα νέα μέλη της κοινότητας κατά την περίοδο της μαθητείας τους, που κρατά πέντε χρόνια, ωσότου αποκτήσουν το δικαίωμα της εισόδου στον ενδότερο κύκλο των μυημένων και το πλεονέκτημα της προσωπικής επαφής με τον Πυθαγόρα.

Οργανισμός της Δυτικής Χέρσου Ελλάδος

Οργανισμός της Δυτικής Χέρσου Ελλάδος ονομάζεται η οργάνωση που δημιουργήθηκε στο Μεσολόγγι, στις 9 Νοεμβρίου 1821 από την Συνέλευση της Δυτικής Χέρσου Ελλάδος , σαν ένα προσωρινό καθεστώς διοίκησης της Δυτικής Ελλάδας που είχε επαναστατήσει λίγους μήνες πριν, το Μάρτιο του 1821 και λειτούργησε μέχρι την κατάργησή της από την Β' Εθνοσυνέλευση Άστρους , τον Απρίλιο του 1823.

Η παιδεία στο Βυζάντιο

Η καλή μόρφωση ήταν το ιδανικό κάθε Βυζαντινού. Την απαιδευσία, την έλλειψη πνευματικής καλλιέργειας τη θεωρούσαν ατύχημα και συμφορά, σχεδόν έγκλημα. Τους αμαθείς συνεχώς τους κορόιδευαν και τους περιγελούσαν και ας κατείχαν ακόμη και τα ανώτατα αξιώματα, όπως του αυτοκράτορα και του πατριάρχη. Συγγραφείς όπως η Άννα Κομνηνή, εγκωμίαζαν αυτούς που το πνεύμα τους ήταν καλλιεργημένο και είχαν πολλές γνώσεις. Οι Βυζαντινοί κληρονόμησαν από τον κλασσικό κόσμο βαθύ σεβασμό για τη μάθηση και ιδιαίτερη εκτίμηση για τον πνευματικό πολιτισμό των αρχαίων Ελλήνων. Συνεχώς η ελληνική παράδοση προσέφερε νέες εμπνεύσεις και είχε αναγεννητική επίδραση στη φαντασία τους. Το 10ο και τον 11ο αιώνα η ελληνική κληρονομιά ήταν πηγή αναβαπτίσματος και αναγεννήσεως του καλλιτεχνικού αισθήματος με την τέχνη, και του θεωρητικού στοχασμού με τη φιλοσοφία.

Αριστοφάνους Όρνιθες

Οι Όρνιθες είναι η εκτενέστερη σωζόμενη κωμωδία του Αριστοφάνη, από τις πιο πλούσιες σε φανταστικές εμπνεύσεις και υφολογικές αρετές, αλλά και από τις πιο θεαματικές.
Ο Πεισ(θ)έταιρος, που ενσαρκώνει με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο τον δυναμισμό, την επινοητικότητα και τη φιλοδοξία των Αθηναίων, πείθει τα πουλιά να χτίσουν μια μεγάλη οχυρή πολιτεία στον ουρανό, ανάμεσα στους θεούς και τους ανθρώπους.
Οι θεοί, μην έχοντας πια τρόπο να επικοινωνήσουν με τη γη, αναγκάζονται να συνθηκολογήσουν, και ο Πεισέταιρος απαιτεί και παίρνει, αντίτιμο της ειρήνης, την κυριαρχική δύναμη του Δία.
Παντρεύεται τη Βασίλεια, τη θεϊκή οικονόμο που φυλάει τους κεραυνούς, και γίνεται έτσι κυβερνήτης του σύμπαντος.