Τι έτρωγαν οι αρχαίοι Έλληνες;

Στα γεύματα και στα δείπνα τα τραπέζια ήταν γεμάτα με ψωμί, με κρέατα και χορταρικά, κι ακόμη με ελιές, πίτες, γλυκίσματα και φρούτα. Φυσικά και με άφθονο κρασί. Από τα όσπρια, γνωστά στους αρχαίους ήταν τα φασόλια, οι φακές, τα ρεβίθια (που τα προτιμούσανε ψημένα), τα μπιζέλια και τα κουκιά, που τα 'τρωγαν, συνήθως, σε πουρέ (έτνος). Για το έτνος, δηλαδή τη σημερινή φάβα, ξετρελαινόταν ο Ηρακλής, και ο Αριστοφάνης δεν χάνει την ευκαιρία να τον σατιρίσει:

Διονύσιος Σολωμός

Όταν το 1811 εκδίδονται τα Λυρικά του Χριστόπουλου και το 1814 η Ρωμαίικη Γλώσσα του Βηλαρά, ο Διονύσιος Σολωμός σπουδάζει, παιδί ακόμα, στο Λύκειο της Κρεμόνας. Το 1815 θα περάσει στο Πανεπιστήμιο της Παβίας, και θα επιστρέψει στη Ζάκυνθο μετά τρία χρόνια, είκοσι χρονών. Είχε γεννηθεί εκεί τον Απρίλιο του 1798 μέσα στη σύντομη περίοδο της κυριαρχίας των Γάλλων δημοκρατικών. Ο πατέρας του είναι πλούσιος άρχοντας, η Βενετία τού έχει παραχωρήσει το μονοπώλιο του ταμπάκου· η μητέρα του, η Αγγελική Νίκλη, είναι γυναίκα του λαού, δουλεύτρα στο πατρικό σπίτι. Ο γέρο-ταμπακιέρης έχει αποκτήσει μαζί της δύο παιδιά· όταν γεννιέται ο Διονύσιος, έχει περάσει τα εξήντα, ενώ η Αγγελική είναι δεν είναι δεκαέξι. Το ζακυθινό αρχοντολόι είχε καλά μαθητέψει στα ελευθέρια ήθη της Βενετιάς· τα παιδιά, παρόλο που είναι «φυσικά», ανατρέφονται στο πατρικό σπίτι σαν αρχοντόπουλα —παίρνουν δηλ. μόρφωση ιταλική— και ο πατέρας θα δηλώσει στη διαθήκη του ότι «τ’ αγαπά ως λεγκίτιμα» και θα φροντίσει να τους εξασφαλίσει το μερτικό της περιουσίας του που τους αναλογεί. Στο κρεβάτι του θανάτου θα νομιμοποιήσει ακόμα το δεσμό του με την Αγγελική. Στην παιδική του ηλικία δεν έχει λοιπόν ο Σολωμός τα συναισθήματα μειονεξίας του νόθου παιδιού, ενώ η λαϊκή καταγωγή της μητέρας τον δένει συναισθηματικά με ολόκληρο τον κόσμο της λαϊκής παράδοσης και της μυθολογίας — κάτι που θ’ αφήσει μια ιδιαίτερη σφραγίδα στην προσωπικότητά του. Αποφασιστική θα είναι από την άλλη μεριά στον νεαρό Διονύσιο και η επίδραση του ιταλού δασκάλου του ιερωμένου Don Santo Rossi, εξόριστου από την πατρίδα του για τις φιλελεύθερες ιδέες του.

Η δημώδης Βυζαντινή λογοτεχνία

Η βυζαντινή δημώδης λογοτεχνία περιλαμβάνει τα έργα της βυζαντινής λογοτεχνίας που δεν είναι γραμμένα σε λόγια γλώσσα. Ωστόσο, παρόλα τα λαϊκότροπα στοιχεία της γλώσσας, που εντοπίζονται στη σύνταξη, στη μορφολογία και στο λεξιλόγιο, το μεγαλύτερο μέρος της βυζαντινής δημώδους λογοτεχνίας αποτελεί δημιούργημα λόγιων συγγραφέων και όχι των λαϊκών στρωμάτων.
Το μεγαλύτερο μέρος των έργων έχει παραδοθεί ανώνυμα, ο συγγραφέας τους δηλαδή είναι άγνωστος. Η χρονολόγηση πολλών έργων είναι αβέβαιη ή δεν μπορεί να προσδιοριστεί με ακρίβεια. Στο πρόβλημα χρονολόγησής τους συντείνει και η ρευστότητα της μορφής τους. Πολλά έργα παραδίδονται από διαφορετικά χειρόγραφα και έχουν τόσο σημαντικές διαφορές, ώστε η ανασυγκρότηση ενός κοινού αρχετύπου να είναι τις περισσότερες φορές αδύνατη.

Τα είδη της αρχαϊκής επικής ποίησης

Οι παλαιότερες συνθέσεις της αρχαιοελληνικής λογοτεχνίας εντάσσονται στο γένος της αρχαϊκής επικής ποίησης. Στην ευρεία του έννοια ο όρος «αρχαϊκή επική ποίηση» αναφέρεται σε εκτενείς, έμμετρες αφηγήσεις, που εκτελούνται δημόσια από τον αοιδό με ρυθμική απαγγελία μπροστά σε ακροατήριο, και έχουν ως κεντρικό τους περιεχόμενο τα κατορθώματα ηρώων και θεών ενός απόμακρου, σχεδόν μυθικού, παρελθόντος. Το κοινωνικό πλαίσιο εκφοράς του αρχαϊκού έπους εκτείνεται από τον χώρο του αυλικού οίκου και του συμποσίου μέχρι τον χώρο της αγοράς, των αγώνων και των θρησκευτικών εορτών.