Οίκος και Πόλις

 

Μία από τις σημαντικές αλλαγές που δρομολογείται τον 8ο αι. π.Χ. και ανακλάται στα ομηρικά έπη είναι η μετάβαση από τον παραδοσιακό θεσμό του οίκου στον νεωτερικό της πόλης. Βασική κοινωνική μονάδα του οίκου αποτελούσε η στενότερη ή ευρύτερη οικογένεια, που βρισκόταν υπό την εξουσία ενός πατριάρχη βασιλιά, και περιελάμβανε τις εκτάσεις γης, τα ζώα, το υπηρετικό προσωπικό, και τα υπόλοιπα υλικά αγαθά. Παράδειγμα ο οίκος του Οδυσσέα στην Ιθάκη. 

 

Η αρχαία Αθηναϊκή οικία

 

Ο συνηθέστερος τύπος χτίζεται σε μακρόστενο οικόπεδο. Αποτελείται από ανοιχτή αυλή, στο βόρειο τμήμα βρίσκονται οι κατοικήσιμοι χώροι και στο νότιο οι αποθήκες, στάβλοι ή μαγαζιά.







Σύμφωνα με αυτόν τον τρόπο, ο Ιππόδαμος ανοικοδόμησε τον Πειραιά. Εδώ εμφανίζονται τα οικοδομικά τετράγωνα με ομοιόμορφα, μακρόστενα σπίτια. Αργότερα το σπίτι χτίζεται σε τετράγωνο οικόπεδο και τα δωμάτια οικοδομούνται γύρω από υπαίθρια αυλή. Τα κυριότερα δωμάτια που βλέπουν στην αυλή είναι ο οίκος και ο ανδρών.

Οίκος : η καρδιά του σπιτιού και το παλαιότερο στοιχείο. Εκεί συγκεντρώνεται καθημερινά η οικογένεια, όπου έτρωγαν και μαγείρευαν τελετουργικά στη φωτιά της εστίας. Η εστία ήταν χτιστή, χαμηλή, γύρω στο ένα μέτρο. Βρισκόταν ακριβώς στο κέντρο του δωματίου χωρίς να ακουμπά πουθενά.

Ανδρών : το επίσημο δωμάτιο, με χτιστές συνήθως κλίνες και πολυτελές δάπεδο. Εκεί γίνονταν τα συμπόσια, όπου ο οικοδεσπότης και οι φιλοξενούμενοί του έτρωγαν, διασκέδαζαν και συζητούσαν. Χρησιμοποιούνταν επίσης για οικογενειακές, εορταστικές εκδηλώσεις. Το υπνοδωμάτιο του ζευγαριού και ο γυναικωνίτης βρισκόντουσαν στον πρώτο όροφο. Στο γυναικωνίτη ζούσαν τα παιδιά μέχρι τα εφτά τους. Το ισόγειο και ο πρώτος όροφος, επικοινωνούσαν με σκάλα, εσωτερική ή εξωτερική.

Η έννοια του κλέους

 

Ο εντονότερος και πλέον επιθυμητός στόχος των ηρωικών μορφών στα ομηρικά έπη είναι να αποκτήσουν κλέος. Σ᾽ έναν κατά βάση ανταγωνιστικό κόσμο, όπου η υπόληψη ενός ήρωα ή μιας ηρωίδας εξαρτάται σε σημαντικό βαθμό από το πώς τους βλέπουν και τους συζητούν οι άλλοι, το κλέος είναι το θεμελιώδες μέτρο για την αξία τους απέναντι στον εαυτό τους και στους άλλους. Σημαδεύει την κοινωνική τους ταυτότητα μέσα στο έπος, την ιστορία τους, που επιβιώνει στο στόμα των άλλων.

Ο Ιούνιος στην λαϊκή παράδοση

Ο Ιούνιος πήρε το όνομά του από την σύζυγο του Δία την Ήρα, η οποία στα λατινικά ονομάζονταν Juno. Είναι ο δέκατος μήνας κατά το Εκκλησιαστικό ημερολόγιο που αρχίζει τον Σεπτέμβριο, και ο τέταρτος κατά το παλαιό ρωμαϊκό ημερολόγιο.