Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Translate

Κυριακή 30 Ιουλίου 2023

Πλατωνισμός και Αριστοτελισμός στο Βυζάντιο



Κύρια μέριμνα των Πατέρων ήταν η διατύπωση του χριστιανικού δόγματος, η ερμηνεία της Γραφής. Για να δείξουν τη μοναδικότητα και την αλήθεια της έπρεπε να τη διακρίνουν από σύγχρονους θεολογικούς ή φιλοσοφικούς λόγους που ήγειραν αξιώσεις αλήθειας. 
 

Κυριακή 23 Ιουλίου 2023

Πρώϊμα είδη της ρητορικής τέχνης


Στο ρητορικό του σύγγραμμα De Inventione (1.2.2-3) ο Κικέρωνας (106-43 π.Χ.) αφηγείται μια ενδιαφέρουσα ιστορία: οι πρώτοι άνθρωποι ζούσαν σε συνθήκες πρωτόγονες, στηρίζονταν στη φυσική τους δύναμη και περιπλανιόνταν στους αγρούς κατά τον τρόπο των άγριων θηρίων χωρίς καμία αντίληψη του μέτρου ή του καθήκοντος. Κάποτε ένας σπουδαίος, σοφός και ευφραδής άνδρας κατάφερε μιλώντας τους να τους στρέψει σε έναν χρήσιμο και αξιοπρεπή τρόπο κοινωνικής συμβίωσης βγάζοντάς τους από τις παλιές τους συνήθειες. Ο μύθος που αφηγείται ο Κικέρωνας μιλά για εκείνον που πρώτος ανακάλυψε τη δύναμη του λόγου να πείθει και να κατευθύνει. Προβάλλει εξάλλου με τον συμβολισμό του την αξία του συνδυασμού της ευγλωττίας με τη σοφία. Για τους Έλληνες, μόνο ένας θεός θα μπορούσε να προσφέρει αυτή τη δύναμη κι αυτός δεν ήταν άλλος από τον Ερμή - καθόλου τυχαία, αν λάβει κανείς υπόψη πως ο συγκεκριμένος θεός ήταν έμπορος, κλέφτης, πονηρός λογοπλόκος, κομιστής ειδήσεων αλλά και των ψυχών στον Κάτω Κόσμο, στη ζωή πέρα από τον θάνατο.

Κυριακή 16 Ιουλίου 2023

Μυκηναϊκές τοιχογραφίες

 


Οι μυκηναϊκές τοιχογραφίες αποκαλύπτουν ζωγραφικά τα χαρακτηριστικά ενός ολόκληρου κόσμου. Βρίσκονταν στους τοίχους, σπανιότερα στην οροφή και στο δάπεδο των δωματίων των ανακτόρων, αλλά και ορισμένων ιδιωτικών κτιρίων, τόσο σε επίσημους χώρους και στους διαδρόμους που οδηγούσαν σε αυτούς, όσο και σε απλά, ίσως και «καθημερινά», δωμάτια. Παρόλο που οι δημιουργοί τους δεν είναι γνωστοί, αφού δεν υπογράφουν τα έργα τους, αυτά πρέπει να κατασκευάζονταν από κάποιους εξειδικευμένους τεχνίτες (καλλιτέχνες;) που ζούσαν στα ανάκτορα ή τα επισκέπτονταν. Πρέπει να δούλευαν πάνω σε συγκεκριμένους δημιουργικούς άξονες, στο πλαίσιο της μυκηναϊκής «κοινής», υλοποιώντας τις παραγγελίες και το «γούστο» της ανώτερης κοινωνικής τάξης της εποχής.

Κυριακή 9 Ιουλίου 2023

Τα αξιώματα στην Βυζαντινή Αυτοκρατορία


Τα Βυζαντινά αξιώματα δεν είχαν σταθερή αξία και θέση στην ιεραρχία. Στο πέρασμα των αιώνων, υψηλά αξιώματα έχασαν την αίγλη τους και ξέπεσαν μέχρι που εξαφανίστηκαν, και άλλα με ταπεινές καταβολές έφτασαν να γίνουν ανώτατοι τίτλοι. Ο αριθμός των αξιωμάτων που τυπικά τουλάχιστον αναφέρονταν απευθείας στον αυτοκράτορα ήταν διαφορετικός κατά εποχή. Τη Μεσοβυζαντινή περίοδο ήταν περί τους 60, από τους οποίους οι 26 ήταν οι Στρατηγοί, δηλαδή οι διοικητές-κυβερνήτες, των Θεμάτων.
Όπως είναι φυσικό, ήταν τεράστια η διαφορά στη σπουδαιότητα των καθηκόντων ανάμεσα σε αυτούς τους εξήντα. 

Κυριακή 2 Ιουλίου 2023

Ο Ιούλιος στην λαογραφία


Ο Ιούλιος είναι ο έβδομος μήνας του έτους. Έχει 31 ημέρες και ονομάστηκε από τον Μάρκο Αντώνιο προς τιμή του Ιουλίου Καίσαρα, που γεννήθηκε στις 7 του μήνα αυτού. Ο Ιούλιος λέγεται και θεριστής, γιατί το μήνα αυτό γίνεται ο θερισμός. Πρώτα θερίζονται τα κριθάρια, έπειτα οι βρίζες και τελευταία τα σιτάρια.