Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Translate

Κυριακή 12 Μαΐου 2019

Μεταπολεμική ποίηση

Η μεταπολεμική ποίηση ξεχωρίζει από την προηγούμενη ποιητική γενιά σε πολλά. Διαλέγω παρακάτω διακριτικούς της χαρακτήρες, που ο συνδυασμός τους οδηγεί ίσως σε αναγνώριση ενός ποιητικού προσώπου:



1. Ο όγκος της μεταπολεμικής ποίησης έχει πολλαπλασιαστεί σε σχέση με της προηγούμενης περιόδου.
2. Για τη μεταπολεμική ποιητική γενιά έχει, νομίζω, ατονίσει η προηγούμενη αξιολογική κλίμακα, που απένεμε στους ποιητές πρωτεία και δευτερεία. Στην μεταπολεμική περίοδο λίγοι πια ή και κανένας δε ρωτά ποιος είναι ο πρώτος, ο δεύτερος και ο τρίτος της ποιητικής γενιάς. Αν ο Αναγνωστάκης ξεπερνά το Σαχτούρη, και ο Σινόπουλος τον Αναγνωστάκη. Σχηματοποιώντας θα έλεγα ότι στη θέση μιας αξιολογικής κλίμακας αριστοκρατικής, έχουν ιδρυθεί οι νόμοι μιας αρχόμενης ποιητικής δημοκρατίας.
3. Η προηγούμενη πρόταση συνεπάγεται έναν τρίτο χαρακτήρα της μεταπολεμικής ποίησης. Το αναγνωστικό της κοινό αναφέρεται πια λιγότερο στα πρόσωπα των ποιητών, και περισσότερο στα ποιήματά τους. Ξεχωρίζει ώριμα ποιήματα, και όχι ώριμους ποιητές. Κάνει επιλογή ποιημάτων, και όχι εκλογή ποιητών.
4. Οι περισσότεροι από τους μεταπολεμικούς ποιητές έχουν εμπλακεί στα πολιτικά πράγματα του τόπου πολύ πιο δραστικά από τους πρόδρομούς τους. Απόρροια αυτής της πολιτικής (συχνά και κομματικής) σύμπραξής τους είναι και η κατάργηση του αισθητικού διλήμματος της προηγούμενης γενιάς: αστράτευτη ή στρατευμένη τέχνη. Γιατί οι σημαντικότεροι μεταπολεμικοί ποιητές, άμεσα ή έμμεσα, είναι πολιτικοί ποιητές και η πλειοψηφία τους κατοικεί το χώρο της νεοελληνικής αριστεράς: παρακολουθεί από μέσα τις περιπέτειες και τις ταλαντεύσεις της. Συχνά μάλιστα οι μεταπολεμικοί πολιτικοί ποιητές μας υποχρεώνονται να συσχετίσουν την προσωπική τους ποιητική ευαισθησία με την ιδεολογική συνοχή και την κομματική ορθοδοξία του χώρου που πολιτικά υπερασπίζονται. Κι αυτός ο συσχετισμός δεν είναι διόλου απλός· κάποτε γίνεται πραγματικά δραματικός, και οπωσδήποτε συνεπάγεται προβλήματα καινούργια και δύσκολα τόσο για την ποίηση όσο και για την πολιτική. Έτσι, πιστεύω, προέκυψε ο βαθύτερος χαρακτήρας της μεταπολεμικής ποίησης: η ιδιάζουσα δηλαδή ποιητική και πολιτική ηθική της. […]

Πηγή: Δ.Ν. Μαρωνίτης, Ποιητική και πολιτική ηθική. Πρώτη μεταπολεμική γενιά. Αλεξάνδρου-Αναγνωστάκης-Πατρίκιος, Κέδρος, Αθήνα 1995 (4η έκδ.), 14-15.