Όσον αφορά το εορτολόγιο, ο κύκλος του Πάσχα καλύπτει όλο το έτος και ορίζει τις κινητές εορτές. Η ημερομηνία της Ανάστασης του Χριστού προσδιορίζεται την πρώτη Κυριακή μετά την πανσέληνο της εαρινής Ισημερίας. Πριν το Πάσχα τηρούνται εφτά εβδομάδες νηστείας που αρχίζει την Καθαρά Δευτέρα ενώ εφτά εβδομάδες μετά από αυτό τοποθετείται η Πεντηκοστή, θεωρούμενη ως η γενέθλια μέρα της χριστιανικής εκκλησίας. Την επόμενη Κυριακή ακολουθεί η γιορτή των Αγίων Πάντων και στην συνέχεια 34 Κυριακές με κάποιο συγκεκριμένο γεγονός της ζωής του Χριστού σύμφωνα με τις ευαγγελικές αφηγήσεις.
Οι τροφές της παραδοσιακής κοινωνίας εγγράφονται σε μια μακρά χρονική διάρκεια και εκτός από την υλική τους διάσταση φέρουν συμβολισμούς και υπακούν σε κώδικες πολιτισμικούς και κοινωνικούς. Η παραδοσιακή κοινωνία από την περίοδο της Τουρκοκρατίας έως τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν κυρίως αγροτοποιμενική και το γεγονός αυτό καθόριζε τα υλικά και τους τρόπους παρασκευής και κατανάλωσης των τροφών. Η σχετική σταθερότητα των παραδοσιακών τοπικών διατροφικών συνηθειών διαφοροποιείται και μεταβάλλεται όταν, μετά την ίδρυση του ελληνικού κράτους, αναπτύσσονται τα αστικά κέντρα, ο πληθυσμός των οποίων είναι πρόθυμος να αποδεχτεί μαγειρικές εισαγόμενες από τη Δυτική Ευρώπη. Η εθιμοτυπία των γευμάτων, τα έπιπλα και τα σκεύη μεταβάλλονται επίσης. Έτσι οι Έλληνες παύουν να κάθονται σταυροπόδι και να τρώνε στο σοφρά ή σε χαμηλές τάβλες και χρησιμοποιούν τραπέζια και καρέκλες. Βέβαια ο ερχομός στην Ελλάδα των μικρασιατών προσφύγων (1922) οι οποίοι εγκαθίστανται στα αστικά κέντρα αλλά και σε πολλές αγροτικές περιοχές του ελληνικού κράτους έφερε νέες διατροφικές συνήθειες, εμπλουτίζοντας το διαιτολόγιο με παραδοσιακά φαγητά των Ελλήνων της Ανατολής.
Για την Ορθοδοξία η περίοδος του Πάσχα αρχίζει με την Σαρακοστή, μακρά περίοδο προετοιμασίας πνευματικής, αλλά και – χάρη στην νηστεία – σωματικής και ψυχικής. Η Σαρακοστή παριστανόταν ως γυναίκα ξερακιανή, αυστηρή, χωρίς στόμα, γιατί δεν πρέπει να τρώει, με 7 πόδια, όσες και οι εβδομάδες μέχρι το Πάσχα. Την έφτιαχναν από χαρτόνι ή πανί παραγεμισμένο με πούπουλα και την κρεμούσαν από το ταβάνι. Κάθε βδομάδα που περνούσε έκοβαν και από ένα πόδι, κι έτσι προχωρούσε ο χρόνος και πλησίαζε το Πάσχα. Οι Πόντιοι έφτιαχναν τον κουκουρά έπαιρναν δηλ. μια πατάτα ή ένα κρεμμύδι και κάρφωναν επάνω επτά φτερά ή σαράντα φτερά, όσες οι μέρες της Σαρακοστής και κάθε βδομάδα ή μέρα αφαιρούσαν από ένα. Κατά το διάστημα αυτό της προετοιμασίας πολλά έθιμα προχριστιανικά με χαρακτήρα λατρευτικό, εξαγνιστικό και αποτρεπτικό του κακού που απειλεί τη βλάστηση και την παραγωγή έχουν ενταχθεί στην λαϊκή λατρεία στον ελληνικό χώρο: τέτοια γνωστά λαϊκά δρώμενα αναπαράστασης θανάτου-ανάστασης, είναι ο Ζαφείρης στην Ήπειρο, ο Λειδινός, οι κήποι του Αδωνη, κ.ά. Τα ψυχοσάββατα που προηγούνται ή έπονται του Πάσχα, με κορυφαίο εκείνο των Αγίων Θεοδώρων και τελευταίο του Ρουσαλιού ή Αρσαλιού, της Πεντηκοστής, σχετίζονται επίσης με τον γονιμικό και ευετηρικό χαρακτήρα των ανοιξιάτικων πασχαλινών γιορτών, αφού οι νεκροί είναι, σύμφωνα με τις αρχέγονες πανανθρώπινες δοξασίες οι πρώτοι «δαίμονες», (πνεύματα) της βλάστησης και από αυτούς εξαρτάται κατά ένα μεγάλο μέρος η καρποφορία της γης.
Πλησιάζοντας χρονικά στο Πάσχα, η εβδομάδα των Βαΐων ή του Λαζάρου προετοιμάζει τον παραδοσιακό άνθρωπο για τα βιώματα που θα ακολουθήσουν. Το τραγούδι του Λαζάρου που το λένε τα παιδιά στα σπίτια, τα δρώμενα νεκρανάστασης και οι χοροί, είναι το προανάκρουσμα για το Πάθος του Χριστού και την Κάθοδο στον Αδη αλλά και την ανάσταση.