Οι θεοί
και οι ήρωες των ελληνικών μύθων είναι ανθρωπόμορφοι, ωραίοι ζούν μέσα στο φώς
και καταφάσκουν τη ζωή έντονα. Όλοι οι θεοί και οι ήρωες είναι όμορφοι, όχι
βέβαια γιατί οι Έλληνες ήταν όμορφοι όλοι. Αν προίκισαν τους θεούς και τους ήρωες
με ομορφιά, ο λόγος είναι ότι αυτό που δεν μπορούσαν να το χαρούν πάντοτε στην
πραγματικότητα το πρόβαλλαν στον ιδανικό κόσμο του μύθου. Κανένας άλλος λαός
δεν λάτρεψε την ομορφιά τόσο όσο ο ελληνικός.
Η αρχαία
γλυπτική ακολούθησε μια πορεία από την άκρα αφαίρεση στην άκρα μίμηση της φύσης
ή ιλουζιονισμό. Στην αρχαϊκή εποχή υπάρχει η τάση για αφαίρεση και
εξιδανίκευση. Απεικονίζει τον όρθιο γυμνό άνδρα(κούρο) και την όρθια ντυμένη
γυναίκα( κόρη). Τα πρότυπα είναι ανατολικά και εκφράζουν τα ιδανικά της αριστοκρατίας.
Στην πρώιμη
κλασική φάση αναπτύσσονται φυσιοκρατικές τάσεις στην γλυπτική. Βελτιώνεται η
απόδοση των λεπτομερειών του σώματος. Μέσα από την έκφραση του προσώπου,
αποδίδεται ο χαρακτήρας και το συναίσθημα των μορφών. Προβάλλεται το ιδανικό της
εγκράτειας.
Στην
ώριμη κλασική φάση ο Φειδίας ανέπτυξε
στα γλυπτά του Παρθενώνα μια τέλεια ισορροπία μεταξύ μίμησης και εξιδανίκευσης.
Η ανατομία του ανθρώπινου σώματος βελτιώθηκε περισσότερο. Οι μορφές εκφράζουν
τα ιδανικά του Περικλή και επιδεικνύουν ολύμπια νηφαλιότητα. Το ανδρικό σώμα
απεικονίζεται με τέλειες αναλογίες, χάρη στον κανόνα του Πολύκλειτου.
Στην ύστερη
κλασική εποχή το ενδιαφέρον στρέφεται στον ρεαλισμό. Οι μορφές εκφράζουν τις αξίες
του ανθρώπου ως ατόμου. Την περίοδο αυτή σημειώνονται καινοτομίες. Ο Σκόπας
αποδίδει το έντονο πάθος. Ο Πραξιτέλης την ανθρώπινη τρυφερότητα, το χιούμορ
και τον αισθησιασμό. Ο Λύσιππος επινοεί νέες αναλογίες και επιτυγχάνει την
κατάκτηση του τρισδιάστατου χώρου στην αγαλματοποιία, απλώνοντας τις μορφές στο
χώρο και εισαγάγει την προσωπογραφία.
Το
κάλλος των θεών και των ηρώων, όπως παρουσιάζεται στα έργα της αρχαίας πλαστικής
ήταν απαράμιλλο. Το κυριότερο μέλημα των αρχαίων Ελλήνων καλλιτεχνών ως την
ελληνιστική εποχή, ήταν η απόλυτη ομορφιά και η τελειότητα, λόγω της γενικής
τάσης προς εξιδανίκευση. Η τάση προς εξιδανίκευση και ωραιοποίηση εκδηλώθηκε με
τη χρήση προτύπων και όχι πραγματικών ανθρώπινων μορφών, με τη χρήση της συμμετρίας,
με την χρήση της αρχής του ρυθμού και με την χρήση αρχετύπων.
Βιβλιογραφία
- Α. Κουκουζέλη, : «Γλυπτική», στο: Ιω. Γιαννόπουλος, Γ. Κατσιαμπούρα, Α. Κουκουζέλη, Σημαντικοί σταθμοί του ελληνικού πολιτισμού, τ. Β΄, ΕΑΠ, Πάτρα 1999, σ. 178-186.
- Ι.Θ.Κακριδής, : «Ιδιοτυπίες του ελληνικού μύθου», στο: Ελληνική μυθολογία, τόμος Α΄, Εκδοτική Αθηνών, 2013, σ. 60-64.
ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή
περιληπτική ή κατά παράφραση ή διασκευή απόδοση του περιεχομένου του παρόντος
με οποιονδήποτε τρόπο, σύμφωνα με τον νόμο 2121/1993 και τους κανόνες Διεθνούς
Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα. Μοναδική περίπτωση αναδημοσίευσης του παρόντος
με την συγκατάθεση του εκδότη και την αναφορά του Πολιτιστικά και
άλλα.. σαν αναφερόμενος ιστότοπος με url.