Θεός του κρασιού και της μυστικής έκστασης, γιος της Σεμέλης, γεννημένος όμως από τον μηρό του Δία. Εικονογραφείται με το φυτό της αμπέλου ή με στεφάνι από κισσό και κρατώντας κούπες κρασιού. Μετά τον 5ο αιώνα π.Χ. εικονίζεται συχνά, αρχικά στον Παρθενώνα, ως νεαρή ή θηλυπρεπής μορφή. Συνοδεύεται από Σατύρους και Μαινάδες ή από την σύντροφό του Αριάδνη, την οποία απήγαγε από τη Νάξο. Στις περιπέτειές του συμπεριλαμβάνονται η σύγκρουσή του με πειρατές κατά την οποία τους μεταμόρφωσε σε δελφίνια, η συμμετοχή του στον αγώνα των θεών εναντίον των Γιγάντων, όπου χρησιμοποίησε είτε τον θυρσό είτε ένα κλαδί τυλιγμένο με κισσό και κατά την οποία οδήγησε τον Ήφαιστο πίσω στον Όλυμπο.